Deprem gibi bir afet sonrasında insanlar psikolojik travma yaşayabilirler. Genel olarak psikolojik trav-
ma, korkutucu ya da zarar verici olaylar karşısında insanların gösterdikleri tepkileri tanımlamak için kul-
lanılır. Travmatik olay, kişinin kendi başına gelebilir, kişi bir başkasının yaşadıklarına şahit olabilir ya da bir başkasının yaşadıklarını duymuş olabilir. Bu üç du-
rumda da kişilerin derinden etkilenmesi ve psikolojik travma yaşaması normaldir.
Psikolojik travma tepkileri, yaşanan depremin hemen
ardından ortaya çıkabileceği gibi gecikmeli olarak
sonraki zamanlarda da ortaya çıkabilir. Psikolojik trav-
ma tepkilerinin şiddeti ve yoğunluğu kişiden kişiye
değişiklik gösterebilir. Aşağıda, bir afet sonrasında bi-
reylerde görülebilecek ortak psikolojik travma tepkileri
sunulmaktadır.
Travmatik Bir Olaya Verilen Ortak Tepkiler:
• Yorgunluk, bitkinlik, tükenmişlik
• Uykusuzluk ve uyku sorunları
• Baş ve karın ağrısı gibi somatik şikâyetler
• Bağışıklık sisteminin bozulması
• İştah bozuklukları
• Çeşitli korku ve kaygılar
• Öfke, gerginlik, sinirlilik, huzursuzluk
• Umutsuzluk, çaresizlik, çökkünlük
• Kendini suçlama, pişmanlık duyma, utanma
• Kendini değersiz hissetme
• Kendini güvende hissetmeme
• Kendini katı ve duygusuz hissetme
• Her şeyin kontrolden çıktığını düşünme
• Dikkat eksikliği, dikkatin dağınık olması
• Karar verme güçlüğü
• Aklın karışması
• Ne olup bittiğini anlayamama
• Dünyayı anlamsız ve boş hissetme
• İçe kapanma, kendini toplumdan uzak tutma
• Başkaları tarafından anlaşılmadığını düşünme
• İlişkilerde yaşanan çatışmaların artması
• Mesleki sorunlar, iş veriminin bozulması
• İş ve özel hayatta sorunlar, başarısızlık
• Günlük aktivitelerden zevk alamama
Depremin hemen ardından kişilerde bu ve benzeri davranışların görülmesi bir bakıma normal ve beklen-
dik bir durumdur. Bu tür tepkiler "anormal bir olaya verilen normal tepkiler" olarak tanımlanır. Bu tepkileri yaşamanız sizin "zayıf" bir insan olduğunuz anlamına gelmez. Dolayısıyla, deprem sonrası birkaç hafta içinde bu tepkilerin zamanla azalması beklenir.
Ancak, genel bir kural olarak, yaşadığınız deprem travmasıyla başa çıkamadığınızı düşünüyorsanız psiko-
lojik yardım almak oldukça gerçekçi ve doğru bir yak-
laşım olacaktır. Özellikle;
• Deprem sonrası tepkilerde zamanla herhangi bir
azalma olmuyorsa,
• Bu davranışların sıklığı ve şiddeti giderek artıyorsa,
• Bu tepkiler sizin günlük hayatınızı (ailenizi ve işinizi)
ciddi şekilde olumsuz etkiliyorsa,
• Bir nedeni olmaksızın, çok yoğun korku ve endişe
yaşıyorsanız,
• Aşırı kaygı ve panik belirtileri gösteriyorsanız
(nefessiz kalma, sürekli titreme ve baş dönmesi, kalp atışının sürekli hızlanması, yüksek tansiyon, aşırı irkilme tepkileri vb.),
• Geleceğe ve sevdiklerinize dair yoğun endişe ve
umutsuzluk hissediyorsanız,
• İstemediğiniz hâlde sürekli deprem ile ilgili
yaşadıklarınız gözünüzde canlanıyorsa,
• Sevdiklerinizi kaybetmenin acısıyla bir türlü başa
çıkamıyorsanız,
"Hiç zaman kaybetmeden mutlaka okulunuzun
rehberlik servisine,
bölgenizdeki rehberlik
ve araştırma merkezine
başvurunuz veya bir ruh
sağlığı uzmanı ile görüşünüz."
Kaynak: MEB
Adres:
HASIRLI MAH. ÖRDEKLİ KÜME EVLERİ ÖRDEKLI ILK OKULU VE ORTA OKULU BLOK NO: 9 SİVEREK / ŞANLIURFA
Telefon
05326518671